Cholesterol en hart- en vaatziekten… wat zijn optimale waarden en waarom? Voordat we kijken naar wat optimale cholesterolwaarden zijn, zoomen we even uit. Cholesterol is belangrijk, maar niet de enige factor als het op hart- en vaatziekten aankomt. Onderzoekers hebben 9 factoren ontdekt die minstens 90% van je kans op een eerste hartinfarct bepalen. Welke factoren? Roken, een te hoog cholesterolgehalte, te weinig beweging, een hoge bloeddruk, obesitas, diabetes, stress en een te lage groente- en fruitconsumptie. Bijna allemaal factoren die met levensstijl te maken hebben en dus ook positief te veranderen zijn.

Een opvallende visie Toch kijkt Dr. William Clifford Roberts, directeur van het Baylor Heart and Vascular Institute en hoofdredacteur van het American Journal of Cardiology, hier iets anders tegen aan. Hij is ervan overtuigd dat atherosclerose slechts één enkele oorzaak heeft, namelijk een te hoog cholesterolgehalte. De andere risicofactoren dragen volgens hem op zijn hoogst slechts bij aan hart- en vaatziekten. Volgens hem zou je dus, terwijl je strak staat van de stress, de hele dag rokend op de bank kunnen hangen, zonder dat je een hartaanval krijgt. Mits je cholesterolwaarden maar optimaal zijn natuurlijk. Als er niet genoeg cholesterol in je bloed circuleert om je aderwanden te infiltreren, krijg je ook geen artherosclerose, is zijn stelling.

Normale cholesterolwaarden…
Nog steeds heerst er grote controverse of cholesterol wel of niet de belangrijkste factor is bij het veroorzaken van hart- en vaatziekten. Deze verwarring is wellicht ontstaan omdat de huidige “normale” cholesterolwaarden gebaseerd zijn op het gemiddelde van de westerse bevolking. Dit is een probleem. Het gemiddelde van de bevolking leeft namelijk zó ongezond, dat deze waarden niet representatief zijn voor optimale waarden. Het blijkt dus dat deze ‘normale’ waarden eigenlijk abnormale waarden zijn. Niet verwonderlijk dat een groot deel van de mensen met “normale” cholesterolwaarden nog steeds ten onder gaan aan hart- en vaatziekten.

Hoe bepaal je optimale waarden?
Een belangrijke clou in de zoektocht naar optimale cholesterolwaarden, vinden we door te kijken naar de cholesterolwaarden van pasgeboren baby’s, apen (waar ons DNA voor 98% mee overeenkomt) en populatiestudies waar mensen niet of nauwelijks aan hart- en vaatziekten overlijden. Deze populaties eten overwegend plantaardig. Wat blijkt? Het optimale cholesterolgehalte voor het “slechte LDL-cholesterol” ligt tussen de 1.293 mmol/l en 1.810 mmol/l. Door te kijken naar gegevens uit bovengenoemde bewijslijnen, is consequent aangetoond dat deze lage LDL-cholesterol waarden, de eigenlijke “normale” waarden moeten zijn. Uit talloze gerandomiseerde-onderzoeken-met-controlegroep, blijkt, dat met deze waarden, geen hart- en vaatziekten voorkomen. Deze waarden staan in schril contrast met het gemiddelde LDL-cholesterol niveau van mensen in “ontwikkelde” landen. Deze liggen rond de 5.027 mmol/l, ongeveer twee keer zo hoog als wat een optimaal niveau blijkt te zijn.

Iedereen aan de pillen? Als men besluit deze optimale cijfers te hanteren, zou zo’n beetje heel de bevolking aan de medicijnen moeten, om deze lage veilige waarden te behalen. Overigens blijkt helaas dat voor 95% van de mensen deze medicijnen niet werken. Sommige wetenschappers vinden daarom dat je van kinds af aan al aan de medicatie moet… Absurd natuurlijk. Daarnaast zou dit kostentechnisch een financiële strop betekenen voor de maatschappij. De zorgkosten zouden nog verder de pan uit reizen dan ze nu al doen. De oorzaak bij de kern aanpakken Tenzij… men iedereen een optimaal dieet aanraadt, gebaseerd op het huidige gewicht van wetenschappelijk bewijs. Iedereen kan dan zelf kiezen of ze optimale cholesterolwaarden willen behalen, of niet. Hoe ziet zo’n optimaal dieet eruit? Mensen die overstappen op een hoogwaardig plantaardig dieet, behalen deze lage cholesterolwaarden zonder medicijnen, zetten hun ziekte stop en keren deze vaak zelfs om.

Bronnen:

• National Cholesterol Education Program Expert Panel. Detection, Evaluation, and Treatment of High Blood Cholesterol in Adults (Adult Treatment Panel III). Circulation. 2002; 106: 3143.
• M M Benjamin, W C Roberts. Facts and principles learned at the 39th Annual Williamsburg Conference on Heart Disease. Proc (Bayl Univ Med Cent). 2013 Apr; 26(2): 124–136.
• J H O’Keefe Jr, L Cordain, W H Harris, R M Moe, R Vogel. Optimal low-density lipoprotein is 50 to 70 mg/dl: lower is better and physiologically normal. J Am Coll Cardiol. 2004 Jun 2;43(11):2142-6.
• C B Esselstyn. Introduction: more than coronary artery disease. The American Journal of Cardiology November 26, 1998. Volume 82, Issue 10, Supplement 2, Pages 5–9.
• W C Roberts. Twenty questions on atherosclerosis. Proc (Bayl Univ Med Cent). 2000 Apr; 13(2): 139–143.
• W C Roberts. Atherosclerotic risk factors--are there ten or is there only one? Am J Cardiol. 1989 Sep 1;64(8):552-4.
• D Steinberg. Thematic review series: the pathogenesis of atherosclerosis: an interpretive history of the cholesterol controversy, part III: mechanistically defining the role of hyperlipidemia. J Lipid Res. 2005 Oct;46(10):2037-51.
• D Steinberg. Thematic review series: the pathogenesis of atherosclerosis. An interpretive history of the cholesterol controversy, part V: the discovery of the statins and the end of the controversy. J Lipid Res. 2006 Jul;47(7):1339-51.
• B McManus. INTERHEART: nine factors that could save your life. Healthc Q. 2005;8(1):28.
• S G De Biase, S F Fernandes, R J Gianini, J L Duarte. Vegetarian diet and cholesterol and triglycerides levels. Arq Bras Cardiol. 2007 Jan;88(1):35-9.