Kokosolie, olijfolie en lijnzaadolie: wel of niet gezond?
Sep 22, 2018
Er bestaan veel misverstanden rondom olijf- en kokosolie als gezond voedingsmiddel. Weinig mensen beseffen dat olie een geraffineerd product is, vergelijkbaar met suiker. Suiker is het junkfood onder de koolhydraten, olie is het junkfood onder de vetten. Bij het bewerken van een product gaat een groot deel van de voedingswaarde verloren. Suiker is vaak afkomstig uit de suikerrietplant. Om een eetlepel suiker te maken is ongeveer 1 meter suikerrietplant nodig. Hierbij wordt de plant gestript van alle vezels en belangrijke voedingsstoffen. Er blijft alleen suiker over. Om een liter olijfolie te maken, heb je ongeveer 1400 olijven nodig. De olijven worden in dit proces ontdaan van alle noemenswaardige voedingsstoffen.
Juist die olie is toch goed voor je? Mensen die een mediterraan dieet volgen gieten overal olijfolie overheen en zijn een stuk gezonder! Natuurlijk is een mediterraan dieet een stuk gezonder dan een standaard westers dieet. Alleen is de vraag: komt dit door de olijfolie, of door de toegenomen hoeveelheid granen, groenten, fruit, peulvruchten, noten en zaden?
Voedingswaarde olijf- en kokosolie Laten we eerst kijken naar de voedingswaarde van bewerkte olie. Olijfolie bestaat voor 14 tot 17 procent uit verzadigd vet, wat een vergelijkbaar effect heeft op onze aderen als een biefstuk.
Voedingswaarde Kokosolie en Olijfolie
Ook kokosolie is een bewerkt product, ontdaan van de vezels en voedingswaarde, net als olijfolie en elke andere soort olie. Zo’n 2 eetlepels kokosolie bevatten 235 calorieën die uit puur vet bestaan. Er wordt een theoretisch voordeel toebedeeld aan een speciaal soort vet in kokosolie, de middellange keten vetzuren (MCFA). Alleen eten we geen losstaande voedingsstoffen maar ‘echt’ voedsel. Voedsel komt als totaalpakket. Zeker 90 procent van het vet bestaat uit verzadigt vet. Slechts de helft hiervan is afkomstig uit de middellange keten vetzuren (MCFA), die een theoretisch gezondheidsvoordeel hebben. Door het uitpersen en bewerken, verliezen olijven of kokosnoten gezonde stoffen zoals vezels, vitaminen, mineralen en fytonutriënten. Alles wat overblijft zijn lege calorieën die uit puur vet bestaat. Hier zitten nog maar een paar gunstige stoffen in, die in het niet vallen bij de voedingswaarde van een paar blaadjes spinazie. Ditzelfde principe geld voor alle soorten olie: olijfolie, kokosolie, lijnzaadolie, sesamolie en hennepolie.
De endotheelcellen
Bij alle soorten olie, zoals olijfolie en kokosolie is aangetoond dat direct na consumptie het verzadigde vet de endotheelcellen beschadigd. Op de langere termijn is dit niet goed voor je hart en bloedvaten. Waarom is de gezondheid van je endotheelcellen belangrijk? In de bloedvaten wordt stikstofoxide aangemaakt door de endotheelcellen. Dit zorgt ervoor dat de vaatwand ontspant en makkelijker kan uitzetten waardoor de doorbloeding verbetert. Gezonde bloedvaten zijn zeer belangrijk voor een goede bloedsomloop. De endotheelcellen zijn vergelijkbaar met de anti-aanbak laag van een koekenpan. Als de pan goed werkt, plakt het eten dat je in de pan bakt niet aan. Als de anti-aanbak laag beschadigd is, blijft het eten makkelijk aan de pan plakken. Zo werkt het ook met je bloedvaten. Als de endotheelcellen beschadigd zijn wordt er makkelijk plaque gevormd in de aderwand en ontstaat er atherosclerose. Wat gebeurt er als je de toegevoegde vetten en dierlijke producten uit het mediterrane dieet weglaat? Dan blijft er een hoogwaardig plantaardig dieet over, met een gemiddelde hoeveelheid van 10% tot 15% van de totale calorieën uit vet. Dit vet is het natuurlijk aanwezige vet in planten. Elke plant heeft vet in zich, zelfs fruit. Je krijgt hierdoor al je benodigde vetten binnen, in de ideale verhoudingen. Onder andere Dr. Esselstyn en dr. Dean Ornish hebben met hun onderzoek aangetoond dat deze voedingswijze het lichaam het beste in staat stelt om zichzelf te genezen van hart- en vaatziekten.
Mediterraan dieet en olijfolie
Dit dieet behaalt zijn gezondheid effecten ondanks de hoge inname van oliën. Het gezondheidsvoordeel komt van de sterk toegenomen hoeveelheid groenten, fruit, peulvruchten noten en zaden. Het toevoegen van sommige groenten bij een vette maaltijd kan schade aan de aderen gedeeltelijk beperken, maar is niet optimaal. Hieronder leg ik uit waarom. Het is belangrijk om het grotere plaatje in oog te houden. Uiteindelijk gaat om de totale impact die voedsel heeft op onze gezondheid. Natuurlijk heeft ons lichaam olie nodig, maar wat is de beste manier om dit binnen te krijgen? De gezondste manier om olie binnen te krijgen is door niet te kiezen voor bewerkte olie, maar door olie binnen te krijgen uit ‘hele’ voeding. Je krijgt ruim voldoende olie binnen uit niet- of nauwelijks bewerkte plantaardige voeding. Haal je olie uit een olijf, avocado, lijnzaad, hennepzaad of uit fruit. Ja zelfs fruit. Als je lijnzaad als geheel eet, krijg je ook olie binnen, maar dan als gunstig totaalpakket met daarbij gezonde stoffen als vezels, water, proteïnen, vitaminen, mineralen en fytonutriënten. Deze stoffen werken onderling samen om je gezondheid optimaal te ondersteunen en beschadigen je aderen niet. Dit totaalpakket is de beste bron voor alle olie die je lichaam nodig heeft. Dit betekent meer energie, sneller herstel na sport, en minder moeheid bij het verteren van voedsel.
Wacht! Hoe kook ik dan?!
Gebruik een goede anti-aanbakpan en giet hier af en toe een scheutje water of (zoutarme) groentebouillon bij. Voor je het weet ben je eraan gewend.
Bronnen
